Suplementy diety to produkty złożone z substancji odżywczych, będące uzupełnieniem normalnej żywności. Stanowią bogate źródło witamin, minerałów i substancji wspierających funkcjonowanie komórek, tkanek narządów i funkcji poznawczych organizmu. Produkty tego typu często zawierają też korzystne dla organizmu tłuszcze, enzymy oraz ekstrakty roślinne o cennych właściwościach.

Suplementy diety

Niezbędne wartości odżywcze i substancje wspierające nasz organizm dostarczane są wraz z pożywieniem. Jednak by ich ilość była odpowiednia, należy stosować zdrową, zbilansowana dietę. W obecnych czasach, pośpiechu, stresie i wielości obowiązków mało komu się to udaje. Dlatego tak ważne jest dodatkowe dostarczanie witamin, minerałów i innych cennych substancji. W odpowiedzi na ten problem rozwiązaniem są suplementy diety.

Co to są suplementy diety?

Suplementy diety to produkty złożone z substancji odżywczych, będące uzupełnieniem normalnej żywności. Stanowią bogate źródło witamin, minerałów i substancji wspierających funkcjonowanie komórek, tkanek narządów i funkcji poznawczych organizmu. Produkty tego typu często zawierają też korzystne dla organizmu tłuszcze, enzymy oraz ekstrakty roślinne o cennych właściwościach.

Prawo wyraźnie rozdziela leki od suplementów, co określone zostało w ustawie o bezpieczeństwie żywności i żywienia z dnia 25 sierpnia 2006 roku.

Jakie są zadania suplementów diety?

Składniki suplementów diety pełnią różne funkcje. Ogólnie produkty tego typu podzielić można na:

• Kosmetyczne – korzystnie wpływają na skórę, włosy i paznokcie oraz wygląd zewnętrzny. Składniki tych suplementów mają działanie odmładzające, zapobiegają wypadaniu włosów i łamliwości paznokci, a także poprawiają koloryt cery.
• Lecznicze – leczą skutki istniejących niedoborów witamin i niezbędnych dla organizmu substancji. Stanowią często uzupełnienie terapii lekami i służą do wzmocnienia organizmu. Pomagają w regeneracji narządów i odbudowaniu flory bakteryjnej.
• Profilaktyczne – stosowane głównie w okresie jesień-zima. Ich zadaniem jest wsparcie odporności i uzupełnianie braków niezbędnych substancji. Często zażywane są przed terapią lekami, które spowodować mogą niedobory.

Komu dedykowane są suplementy diety?

Suplementacja zalecana jest wszystkim tym, którzy nie dostarczają swojemu organizmowi w codziennej diecie odpowiedniej ilości składników odżywczych. Są to zazwyczaj osoby zapracowane, żyjące w biegu, często z nadmiarem obowiązków. Osłabienie, przemęczenie, problemy z zasypianiem i stres to współczesne bolączki, które wymagają stosowania dodatkowych ilości korzystnych substancji.

Suplementy diety to również produkty dla konkretnych grup osób, takich jak np. kobiety w ciąży, w przypadku których niezbędne jest zażywanie kwasu foliowego najwyższej jakości. Zwiększonych ilości niektórych substancji potrzebują również sportowcy, osoby w trakcie wzmożonego wysiłku fizycznego, stosujące diety eliminacyjne, podatne na infekcje, w trakcie różnych terapii, czy osoby starsze. Suplementy wspierające koncentrację i pamięć stanowią w tym przypadku nieocenioną pomoc.

Suplementy diety witaminowe

Witaminy to związki organiczne, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania większości procesów metabolicznych w naszym organizmie. Niestety większości z nich nie jesteśmy w stanie magazynować ani zatrzymać, dlatego stale musimy dostarczać je z pożywieniem. Niestety rzadko kiedy udaje się zaopatrzyć organizm w wystarczające ilości. Potrzebne jest ich dodatkowe przyjmowanie.

Ponieważ kluczowych dla organizmu witamin jest kilkanaście, ciężko byłoby każdą z nich dostarczać w postaci osobnej tabletki. Dlatego z pomocą przychodzą nam suplementy diety zawierające odpowiednio dobrane i zbilansowane grupy witamin. Przykładem może być kompleks witamin „Moja Odporność” złożony z substancji działających ochronnie i wspomagająco w okresie jesień-zima.

Niektórzy z nas borykają się jednak z różnymi chorobami lub niedoborami konkretnych rodzajów witamin. Wówczas dedykowane są dla nich produkty, w których składzie jest tylko jedna konkretna substancja. Tak jest np. w przypadku osłabionej odporności, kiedy wiele osób przyjmuje suplementy zawierające witaminę C.

Skutki niedoboru witamin

Powszechnie wiadomo, że lepiej zapobiegać niż leczyć. Dlatego suplementy diety dedykowane są osobom zdrowym, dbającym o swój organizm. Niedostateczna ilość witamin w organizmie może bowiem wywołać szereg nieprzyjemnych dolegliwości:

• Witamina A – przesuszenie i rogowacenie skóry dłoni i stóp, łamliwość włosów i paznokci, trądzik. Dłuższy i znaczny niedobór prowadzi do kurzej ślepoty, zespołu suchego oka oraz zmiękczenia rogówki.
• Witamina B1 – uczucie zmęczenia, problemy z koncentracją, przyspieszona akcja serca, oczopląs, utrata łaknienia, obrzęki kończyn, biegunka i wymioty.

Znaczny niedobór prowadzi do choroby beri-beri.

• Witamina B3 – otępienie, biegunka, niewielka reakcja na zimno. Długotrwały niedobór prowadzi do pelagry.
• Witamina B12 – anemia megaloblastyczna, osłabienie, zawroty głowy, zaburzenia koncentracji, bladość, utrata łaknienia oraz objawy neurologiczne.
• Witamina C – szkorbut, utrata apetytu, obrzęki kończyn, rozpulchnienie dziąseł, niska wydolność fizyczna.
• Witamina D – stany zapalne skóry, zapalenie spojówek, zmniejszenie odporności, osłabienie. Trwały niedobór prowadzi u dzieci do krzywicy a u dorosłych do poważnych problemów z kośćmi.
• Witamina K – trudności w gojeniu ran, mineralizacja kości, rozwój nowotworów.

To jedynie kilka przykładów braku wystarczającej ilości witamin w organizmie. Dobrym rozwiązaniem dla osób zabieganych i niemających czasu na dbanie o swoje zdrowie jest multiwitamina. To kompleksowy zestaw specjalnie zbilansowanych witamin i minerałów, który pomaga wzmocnić odporność, zmniejszyć uczucie zmęczenia i znużenia, zwiększyć witalność i podnieść wytrzymałość. Dodatkowo tego typu suplement wspomoże układ nerwowy, poprawi pamięć i koncentrację, zadba o kości i mięśnie oraz pozwoli cieszyć się zdrową skórą, włosami i paznokciami.

Suplementy z minerałami – idealne wsparcie dla wszystkich witamin

Minerały to składniki równie ważne, jak witaminy. Odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie organizmu, utrzymanie odporności i rozwój organizmu. Posiłki nie zawsze pozwalają na dostarczenie ich właściwej ilości naszemu organizmowi, dlatego niezbędna staje się suplementacja. To bardzo ważne, gdyż sami nie potrafimy tych substancji wytworzyć. Ciężko jest również na co dzień ustalić, czy dostarczany poziom poszczególnych minerałów jest dostateczny. Przyjmowanie ich w postaci suplementów diety to umożliwia. Korzystną formą zapewniania organizmowi substancji mineralnych są odpowiednio dobrane kompleksy minerałów dostępne w jednej kapsułce, czy też tabletce. Wystarczy więc jeden produkt, aby skutecznie uzupełnić poziom niezbędnych substancji.

Niezbędne składniki mineralne – makroelementy

Składniki mineralne stanowią 4% masy ludzkiego ciała. Na tę ilość składa się aż 46 związków, z których niezbędnych dla podtrzymania ludzkiego życia jest 30. Dzielą się na makroelementy i mikroelementy. Do najważniejszych makroelementów należą:

• Wapń – odpowiada za procesy wzrostu, budulec zębów i kości. Kontroluje procesy krzepnięcia krwi oraz gospodarkę hormonalną. Jego niedobór prowadzi do kruchości kości i złamań, a także osteoporozy.
• Chlor–reguluje m.in. pH płynów ustrojowych i przewodnictwa nerwowego, reguluje metabolizm, uczestniczy w produkcji kwasu solnego. Niedobór powoduje osłabienie, bolesne skurcze mięśni, drgawki, bóle i zawroty głowy oraz chroniczne zmęczenie.
• Magnez – wpływa na przewodnictwo nerwowe i kurczliwość mięśni, reguluje ciśnienie krwi oraz homeostazę. Niedobór prowadzi do próchnicy zębów, uczucia zmęczenia, łamliwości włosów i paznokci oraz zaburzeń snu, a nawet pracy serca.
• Fosfor – składnik kwasów nukleinowych, bierze udział w mineralizacji kości i zębów, uczestniczy w przewodzeniu bodźców nerwowych. Niedobór powoduje osłabienie mięśni i kości oraz spadek odporności organizmu.
• Potas – wpływa na prawidłową gospodarkę wodno-elektrolitową oraz kwasowo-zasadową. Jest kluczowy w procesie dotleniania mózgu i prawidłowej pracy mięśni. Niedobór powoduje zaburzenia rytmu serca i wzrost ciśnienia tętniczego, problemy z koncentracją, senność i zmęczenie.
• Sód – reguluje ciśnienie osmotyczne m.in. krwi, wpływa na prawidłową kurczliwość mięśni, przewodnictwo nerwowe i gospodarkę kwasowo-zasadową. Skutkami niedoboru jest osłabienie, zmęczenie, nudności, odwodnienie, skurcze mięśni i bóle głowy.
• Siarka – składnik białek, hormonów i kwasów. Wpływa na usuwanie toksyn z organizmu, prawidłowe działanie układu krwionośnego i nerwowego. Niedobór powoduje wypadanie włosów, problemy skórne, wahania nastrojów i stanów emocjonalnych.

Niezbędne minerały – mikroelementy

Mikroelementy często nazywane są minerałami śladowymi. Zdarza się, że są obecne w organizmie lub należy je dostarczać w mniejszej ilości. Do najważniejszych mikroelementów należą:

• Chrom – pomaga w kontroli cholesterolu, łagodzi bóle głowy i pobudza trzustkę do produkcji insuliny, zapobiegając cukrzycy typu 2.
• Jod – niezbędny do prawidłowej produkcji hormonów tarczycy, wspiera pracę mózgu, przysadki mózgowej, układu nerwowego, serca, mięśni oraz nerek.
• Żelazo – zależy od niego prawidłowa gospodarka hormonalna i odporność organizmu. Wpływa na poziom czerwonych krwinek i prawidłową pracę serca. Niedobór powoduje zawroty głowy, zadyszkę i szybsze bicie serca.
• Cynk – wspomaga leczenie reumatyzmu, zapobiega powstawaniu żylaków i korzystnie wpływa na kości. Niedobór spowalnia procesy zachodzące w organizmie i utrudnia gojenie ran.

Adaptogeny – remedium na stres

Mianem adaptogenów nazywamy rośliny, których główne właściwości skupiają się na niwelowaniu skutków stresu oraz przystosowywaniu organizmu do niesprzyjających warunków zewnętrznych. Znane i stosowane od najdawniejszych lat przez wiele kultur stanowią dziś m.in. składnik diety astronautów i sportowców.

Rośliny będące adaptogenami spełniają 3 podstawowe kryteria. Po pierwsze są nietoksyczne, więc nie powodują żadnych skutków ubocznych, w tym uzależnień. Po drugie pozwalają na sprawne funkcjonowanie organizmu w sytuacjach stresujących. Wzmacniają odporność, nie pozbawiając energii.  Po trzecie przywracają organizm do naturalnej równowagi.

Najpopularniejsze adaptogeny w suplementach diety

Dzięki wielu przeprowadzonym badaniom, adaptogeny dostępne są dziś dla każdego w postaci suplementów diety. Najskuteczniejsze i najczęściej wybierane produkty zawierają następujące składniki:

• Ashwagandha – ma silne działanie oksydacyjne, przywraca właściwe funkcjonowanie układu odpornościowego i nerwowego. Pomaga w leczeniu choroby Hashimoto, insulinooporności, zespołu policystycznych jajników i niedoczynności tarczycy. Ułatwia zasypianie i regenerację organizmu w trakcie snu. Do wyboru jest wiele suplementów zawierających ashwagandhę wraz z innymi korzystnie działającymi adaptogenami.
• Szczodrak krokoszowaty – wspomaga budowę masy mięśniowej, przyspiesza metabolizm i zwiększa wydolność organizmu podczas wysiłku fizycznego. Podnosi koncentrację i jasność umysłu, dzięki czemu ceniony jest szczególnie przez pracowników naukowych i wysokich szczebli. Działa jako afrodyzjak oraz podnosi libido.
• Schizandra (cytryniec chiński) – w dawnych kulturach ekstrakt tej rośliny uznawany był za eliksir szczęścia. Łagodnie neutralizuje poziom neuroprzekaźników wpływających na samopoczucie. Wspomaga oczyszczanie organizmu z toksyn oraz zwalcza objawy stresu.
• Różeniec górski – to naturalny substytut kawy. Polecany na wszelkie alergie, mgłę mózgową i spadki odporności. Istotnie wpływa też na poprawę samopoczucia. Stosowany u osób z depresją i stanami lękowymi. Wykazuje właściwości przeciwnowotworowe.
• Korzeń maca (pieprzyca peruwiańska) – wspiera kobiece funkcje seksualne i reguluje poziom estrogenów. Poprawia samopoczucie i sprawność organizmu. Wykazuje silne właściwości antyoksydacyjne.
• Gotu kola– poprawia koncentrację i pamięć i wzmacnia układ odpornościowy. Przyspiesza też regenerację i gojenie się ran.

Nootropiki – naturalna stymulacja i wsparcie dla mózgu

Jeśli studiujesz, intensywnie pracujesz, jesteś odpowiedzialny za wiele zadań każdego dnia i odczuwasz zmęczenie umysłowe, nootropiki to idealne suplementy diety dla Ciebie. Są to substancje naturalne lub syntetyczne, które skutecznie wspierają i pobudzają funkcje poznawcze mózgu. Dzięki ich stosowaniu możemy funkcjonować i działać sprawniej, z większą koncentracją i skupieniem.

Środki nootropowe wpływają również na poprawę naszej pamięci. Najwyższej jakości suplementy nootropowe to regeneracja i wsparcie układu nerwowego. 

Na czym polega działanie suplementów nootropowych?

Aby układ nerwowy działał prawidłowo, wydajnie i bez zakłóceń, niezbędne jest właściwe i sprawne funkcjonowanie komórek nerwowych, zwłaszcza przesyłania między nimi impulsów nerwowych. Ten proces jest możliwy dzięki specjalnym substancjom zwanymi neuroprzekaźnikami. Dla mózgu najważniejsze z nich to dopamina, acetylocholina, GABA oraz serotonina.

Zadaniem neootropików jest wspieranie i udział w tworzeniu poszczególnych neuroprzekaźników, dzięki czemu ich zawartość w organizmie się zwiększa. Układ nerwowy może wówczas działać prawidłowo, a w dodatku szybciej. Ponadto substancje nootropowe wspierają krążenie mózgowe i hamują rozpad neuroprzekaźników.

Które nootropiki wybrać?

W zależności od objawów można określić niedobór danego neuroprzekaźnika i tym samym zastosować właściwy suplement nootropowy zawierający odpowiednio dobrane składniki.

Serotonina odpowiada za poczucie szczęścia, spełnienie i dobrostan. Jej niedobór objawia się problemami z wysypianiem się, częstą złością, brakiem chęci do robienia czegoś, co wcześniej sprawiało nam radość. Aby zwiększyć zawartość serotoniny w organizmie, stosuje się suplementy zawierające m.in. różeniec górski, l-teaninę i hordeinę, a także witaminy B3, B6 i B12. 

Dopamina odpowiada za libido i napęd życiowy oraz uczenie się, zapamiętywanie, interpretację bodźców emocjonalnych oraz utrzymanie odpowiedniej postawy ciała. Niedobór tego neuroprzekaźnika można rozpoznać po niechęci do działania, apatii, trudności w zorganizowaniu się, wzmagających lękach i braku odczuwania przyjemności. Suplementy na zwiększenie jej poziomu w organizmie powinny zawierać NAC (N-acetylocysteina), L-Dopa i NALT (N-acetylo L-tyrozyna). Niedobór dopaminy zwiększa ryzyko choroby Parkinsona. Warto więc dbać o jej właściwy poziomw organizmie.

Acetylocholina zwiększa zdolność organizacji i koncentracji. Przyspiesza też czas reakcji i odpowiada za kreatywność. Jej niedobór objawia się m.in. problemami z pamięcią i gorszą jakością snu. Aby tego uniknąć, ważne jest dostarczenie organizmowi takich substancji jak hupercyna A, Alpha-GPC, czy cytokolina (CDP).

GABA wspomaga radzenie sobie ze stresem, koncentrację i umożliwia relaksowanie się. Niedobór tego neuroprzekaźnika powoduje zamartwianie się, napady paniki oraz nadmierne pobudzenie. Pomóc może zielona herbata zawierająca l-teaninę oraz tauryna. W uwalnianiu GABA, zadziała natomiast popularna waleriana.