Genetyka a zdrowie zębów
Bardzo powszechnym stwierdzeniem w gabinetach stomatologicznych jest usprawiedliwianie dziecka i wysuwanie twierdzeń, że ma słabe zęby po rodzicach. Często mylnie wydaje nam się, że chorowite zęby mogą być powiązane z genetyką. Okazuje się, że wcale niekoniecznie tak nie jest. Chociaż występują pewne choroby dziedziczne, które mają wpływ na zdrowie zębów, zazwyczaj są one obserwowalne i nie objawiają się wyłącznie skłonnością do próchnicy. Dowiedz się, co wspólnego ma genetyka ze zdrowiem zębów.
Genetyka i zdrowie zębów – czy są powiązane?
Genetyka i zdrowie zębów w większości przypadków obserwowanych na fotelach dentystycznych ma ze sobą niewielki związek. W rzeczywistości problemy z zębami zarówno u dzieci, jak i rodziców wynikają najczęściej z nieprawidłowych nawyków dotyczących dbania o jamę ustną, a także skłonności żywieniowych. Osoby, które bardzo dbają o higienę jamy ustnej oraz odżywiające się zdrowo, uczą dzieci tego samego, kontrolują czy dziecko podejmuje czynności higieniczne oraz karmią je w odpowiedni sposób — wówczas również dziecko może poszczycić się zdrowiem zębów. W odwrotną stronę działa to w ten sam sposób.
Przekazywanie próchnicy w genach – czy to możliwe?
Przekazywanie skłonności do próchnicy w genach nie jest możliwe, aczkolwiek jest to choroba zakaźna, zatem łatwo roznosi się na pozostałe zęby w jamie ustnej, jeśli któryś z nich jest nią objęty. Dodatkowo rodzice, którzy jedzą z dzieckiem tymi samymi sztućcami, mogą przenosić na nie bakterie próchnicowe. Warto zatem zachowywać pewne standardy higieniczne w domu, pomimo tego, że niektóre przedmioty często dzieli się z własnym dzieckiem.
Czy geny mogą mieć jakikolwiek wpływ na zdrowie zębów?
Geny mają pewien wpływ na zęby, jednak ma on nieco inny wymiar, niż powszechnie się wydaje. Odziedziczyć można przykładowo zgryz otwarty lub tyłozgryz. Dziedziczna może być skłonność do określonego kształtu szczęki, zbyt małej żuchwy czy problemów ze stawami w tej okolicy. To z kolei może wywoływać nieprawidłowe ułożenie zębów w szczęce. Zbyt mały łuk zębowy może powodować stłoczenie zębów natomiast zbyt duży, ich szerokie rozstawienie. Również niewłaściwa budowa szkliwa czy określona budowa kości może być dziedziczona.
Kiedy należy iść z dzieckiem do stomatologa?
Często rodzice nie chodzą z dzieckiem do stomatologa do czasu, aż nie pojawi się ból lub inny łatwo zauważalny problem. Niestety, jest to błąd. Z dzieckiem należy udać się na pierwszą wizytę w momencie, kiedy rozpoczyna się ząbkowanie. W późniejszym czasie trzeba regularnie odwiedzać gabinet dentystyczny. W przypadku młodszych dzieci co 3 miesiące natomiast ze starszymi pociechami co pół roku. Również dorośli powinni poddawać się przeglądom dwa razy do roku, nawet jeśli nie dostrzegają żadnych problemów.
Jak można prawidłowo zadbać o zęby, by były zdrowe?
Istotnym krokiem w stronę zdrowia jamy ustnej są rekomendowane przez dentystów zabiegi higienizacyjne. W przypadku dzieci często przeprowadza się fluoryzację, natomiast u dorosłych piaskowanie, skaling, lakierowanie i polerowanie zębów. Dzięki temu zęby stają się nieco bielsze, gładsze i ładniejsze, a przede wszystkim zdrowsze. Oprócz tego liczyć można również na zachowanie w zdrowiu dziąseł, ograniczenie widoczności przebarwień i zapobieżenie rozwojowi próchnicy. Osoby, które często spożywają kawę, wino, herbatę czy palą papierosy powinny poddawać się zabiegom higienizacyjnym nieco częściej. Częstotliwość tych zabiegów określa stomatolog.
Odpowiednia technika mycia zębów
Podstawą zdrowia jamy ustnej jest przynajmniej 2-krotne mycie zębów w ciągu dnia. Wiele osób myje zęby techniką okrężną, jednak w rzeczywistości dla naszych zębów najlepsza jest technika wymiatająca. Jeśli nie wiemy, czy prawidłowo wykonujemy tę czynność, warto skonsultować to ze swoim stomatologiem. Nie tylko udzieli on porad, jak odpowiednio szczotkować zęby, ale również pomoże dobrać preparaty pielęgnacyjne. Na rynku dostępne są również szczoteczki soniczne, które można połączyć z aplikacją na telefon. Wówczas kontrolę nad techniką mycia przejmuje oprogramowanie. Analizuje nawyki oraz pokazuje na rzucie szczęki, którym miejscom należy poświęcić więcej uwagi. Szczoteczka samodzielnie odmierza czas mycia i automatycznie wyłącza się po 2 minutach. Przykładem takich szczoteczek jest Oclean X Pro czy Philips Sonicare Smart 9000.
Nitkowanie, irygacja lub szczoteczki międzyzębowe
Podstawą w pielęgnacji jamy ustnej jest również dokładne oczyszczanie przestrzeni międzyzębowych. Robimy to wieczorem, po umyciu zębów tuż przed snem. Alternatywą dla nitkowania są wykałaczki, irygacja lub szczoteczki międzyzębowe, zatem każdy znajdzie metodę odpowiednią dla siebie. Dostępne są różne rodzaje nici – woskowane, niewoskowane, taśmy, smakowe oraz z fluorem. Najważniejsza jest jednak prawidłowa technika, która pozwala doczyścić zęby i wszystkie przestrzenie tuż przy dziąsłach. Nawijamy nić na palce wskazujące lub środkowe, a następnie przesuwamy pomiędzy zębami. Każda ze szczelin powinna być czyszczona odrębnym kawałkiem nici. Chociaż początkowo wydaje się to trudne, z czasem dochodzi się do wprawy. Odpowiednią metodę oczyszczania przestrzeni pomiędzy zębami należy dopasować do siebie wspólnie ze swoim dentystą.
