Próchnica zębów – przyczyny, objawy, zapobieganie
Brak właściwej dbałości o higienę jamy ustnej może prowadzić do rozwoju próchnicy, a ta choć jest bardzo groźną chorobą, często bywa przez pacjentów lekceważona. Próchnica to nie tylko nieestetyczne przebarwienia na zębach, ale również ryzyko utraty zęba, czy też rozprzestrzenienia się infekcji w organizmie i groźnych powikłań. W jaki sposób powstaje ta groźna choroba i co przyczynia się do jej rozwoju? Zapraszamy do przeczytania artykułu, gdzie podpowiadamy m.in., jak można zapobiec próchnicy.
Próchnica zębów – co to jest?
Gdy zęby atakuje próchnica, mowa o chorobie pochodzenia bakteryjnego. By wytłumaczyć dokładnie, co powoduje próchnicę, należy zwrócić uwagę na to, z czego zbudowane są zęby. Ich budulcem jest głównie wapń, magnez i fosfor, a pierwiastki te są wrażliwe na działanie kwasów w jamie ustnej. Pożywką bytujących w jamie ustnej bakterii są głównie cukry, a przyczyny próchnicy są związane z procesem demineralizacji kości zębów. Ubytki nie zawsze są na tyle duże, by móc je bez problemu dostrzec, obserwując na co dzień swoje zęby. Próchnica często nie jest bolesna od samego początku, co nie znaczy, że w tym czasie nie postępuje.
Jak powstaje próchnica zębów?
Próchnica zębów nie powstaje w kilka godzin. Proces może ciągnąć się miesiącami lub w niektórych przypadkach wręcz latami. Przyczyny próchnicy to najczęściej nieprawidłowa higiena jamy ustnej oraz bogata w cukier dietą, który staje się pożywką dla bytujących na zębach bakterii. W ten sposób tworzy się kwaśne środowisko w jamie ustnej i płytka nazębna pokrywająca szkliwo staje się podatniejsza na uszkodzenia. Powstałe kwasy są szkodliwe dla zębów – niszczą szkliwo i zębinę, przyczyniając się m.in. do nadwrażliwości na wysokie i niskie temperatury, słodkie i kwaśne smaki, a także bólu samoistnego bądź towarzyszącego nagryzaniu.
Proces powstawania próchnicy można podzielić na pięć etapów.
- I etap – demineralizacja – na zębach zauważalne są białe przebarwienia, które są efektem braku wapnia.
- II etap – próchnica szkliwa – szkliwo zęba się rozpada, a ząb zostaje uszkodzony. Już na tym etapie konieczne jest uzupełnienie ubytków u dentysty.
- III etap – rozpad zębiny – postępująca próchnica uszkadza zębinę i dociera do nerwów, przez co chory ząb staje się bolesny. Konieczne jest pilne wdrożenie leczenia i wypełnienie kompozytowe w przeciwnym razie bakterie przedostaną się do miazgi.
- IV etap – próchnica miazgi zębowej – pojawia się silny i długotrwały ból zęba, a dodatkowo w wyniku infekcji miazgi zębowej zaczyna gromadzić się ropa. Jest to zwykle pora na leczenie kanałowe.
- V etap – ropień – w związku z uszkodzeniem miazgi i dotarciem infekcji do wierzchołka korzenia zęba w powstałej kieszeni gromadzi się ropa, czego efektem jest nabrzmienie dziąseł, a niejednokrotnie również opuchlizna twarzy. Na tym etapie konieczne może być leczenie kanałowe, zabieg otworzenia ropnia lub usunięcie zęba.
Co powoduje próchnicę zębów?
Podstawową przyczyną powstawania próchnicy zębów są bytujące w jamie ustnej bakterie rozkładające cukry. Sama ich obecność to jeszcze za mało, by rozwinęła się próchnica zębów. Przyczyny szkodliwego działania bakterii na szkliwo to przede wszystkim dostarczanie im pożywki, czyli cukru, bez jednoczesnego dbania o oczyszczanie jamy ustnej. W wyniku rozkładu cukru powstają kwasy, a te niszczą szkliwo. Zęby z próchnicą z czasem stają się porowate i pojawiają się na nich przebarwienia.
Zęby z próchnicą – leczenie
Bardzo ważne, by zęby z próchnicą jak najszybciej zacząć leczyć w odpowiedni sposób. Im szybciej pacjent zgłosi się do dentysty, tym leczenie będzie łatwiejsze, a ryzyko powikłań po próchnicy mniejsze. Walka z próchnicą zależy od stopnia zaawansowania choroby. W początkowym stadium infekcji możliwa jest remineralizacja przy pomocy preparatów fluorkowych.
https://estetic-dent-sklep.pl/pl/p/Curasept-Biosmalto-Protection-Mus-natychmiastowy-efekt-ochrona-przed-prochnica-50-ml%2C-smak-truskawkowy/521#galleryName=productGallery,imageNumber=1-copied Preparaty do remineralizacji sprawdzą się w początkowym etapie choroby.
W dalszych stadiach konieczne będzie oczyszczenie ubytku z bakterii i odbudowanie przy użyciu plomby. Przy mniejszych ubytkach stawia się na wypełnienia kompozytowe – przy większych niezbędne mogą być wkłady i nakłady.
W jaki sposób można zapobiec próchnicy zębów?
Aby chronić się przed próchnicą zębów, należy przede wszystkim skoncentrować się na przestrzeganiu prawidłowych zasadach higieny. Podstawową zasadą w zapobieganiu próchnicy jest dbałość o higienę jamy ustnej. Należy nie tylko dokładnie myć zęby przynajmniej dwa razy dziennie dobrze dobraną szczoteczką i wymieniać regularnie jej końcówkę. Trzeba także czyścić obszary międzyzębowe (nić dentystyczna, szczoteczka międzyzębowa, irygator), gdzie najczęściej zaczyna się próchnica. Jak zapobiegać tej chorobie innymi sposobami? Bardzo ważna jest także dbałość o jakość codziennej diety, w tym spożywanie zbilansowanych posiłków, rezygnacja z cukrów w diecie i jedzenia klejącego się do zębów.
https://estetic-dent-sklep.pl/pl/p/CURASEPT-PROXI-MIX-szczoteczki-miedzyzebowe-w-roznych-rozmiarach-5-szt./769#galleryName=productGallery,imageNumber=1-copied Szczoteczki międzyzębowe ułatwiają doczyszczanie miejsc, w których najczęściej tworzy się próchnica.
Odpowiadając na pytanie, jak zapobiec próchnicy, nie powinno się zapominać o regularnych wizytach u stomatologa. Do dentysty należy zgłaszać się przynajmniej dwa razy w roku, a w przypadku tendencji do próchnicy zasadne może być odwiedzanie stomatologa nawet co 3 miesiące. Pozwoli to na bieżąco kontrolować stan zębów i szybko zapobiegać zmianom, które się na nich pojawiają, zanim choroba się rozwinie.
Zęby z próchnicą – skutki zaniedbania leczenia
Powstałe w zębach ubytki próchnicze same się nie uzupełnią, a z czasem zaczną się pogłębiać. Im dłużej pacjent będzie zwlekać z wypełnieniem ubytku, tym gorzej, ponieważ jego stan może się gwałtownie pogorszyć. Przede wszystkim ubytek będzie się pogłębiać, a z czasem przyczyni się to nie tylko do bólu zęba, ale również innych poważnych konsekwencji. Ząb zajęty próchnicą może się na przykład wkruszyć lub pęknąć, a i na tym nie koniec przykrych powikłań chorób zębów. Próchnica może się tak rozwinąć, że dotrze do miazgi zęba. Wówczas pacjentowi towarzyszyć będzie bardzo silny ból, a proste leczenie już nie pomoże – konieczne będzie leczenie kanałowe bądź usunięcie zęba. Problem może zaostrzyć infekcja lub pojawienie się ropnia, których skutki często są poważne. Należy również pamiętać, że próchnica zębów to nie tylko problem miejscowy. Nieleczona infekcja może się rozprzestrzeniać – bakterie, które dostaną się do krwioobiegu, są zagrożeniem dla całego organizmu i w skrajnych przypadkach mogą prowadzić do sepsy.
